İster dünyanın her yerinden insanlarla oynayabileceğiniz çok oyunculu oyunların hayranı olun, ister tek kişilik görevleri üstlenmeyi yeğleyin, günümüz piyasasında herkes için PC oyunu mevcuttur. Ancak, bir gamer olarak daha fazla deneyim kazandıkça, oynadığınız her oyundan daha fazlasını istediğinizi de fark etmeye başlıyorsunuz.
Maalesef sıradan bilgisayarlar son yıllarda çıkan destansı oyunları kaldırmaz, ve iyi bir oyun bilgisayarı oldukça göreceli bir fiyat etiketine sahiptir.
Bu nedenle, giderek daha fazla oyuncu kendi oyun bilgisayarlarını toplamayı tercih etmektedir. Donanımı ayrı olarak satın almanız ve kendiniz monte etmeniz sadece daha ucuz olmakla kalmaz, bu aynı zamanda PC’nizi kendi oyun ihtiyaçlarınıza göre özelleştirme olanağı sağlar.
Nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız endişelenmeyin, size yardım etmek için buradayız! Hayalinizdeki oyun bilgisayarını toplayabilmeniz için bu detaylı kılavuzu hazırladık. Burada hangi parçaların gerekli olduğu, nasıl çalıştıkları ve en önemlisi her şeyi nasıl bir araya getireceğiniz hakkında bilmeniz gereken her şeyi bulacaksınız.
Bu maceraya atılmaya hazır mısınız? Hadi başlayalım o zaman!
Bu kılavuzda size şu konularda yardımcı olacağız:
- Bütçeyi ve kişisel gereksinimlerinizi göz önünde bulundurarak bilgisayar yapınız için en iyi bileşenleri bulma
- Her bir PC bileşeninin nasıl çalıştığını ve neden önemli olduğunu anlama
- İş için doğru araçları temin etme ve bilgisayar kurulumuna hazırlık
Bu arada oyun bilgisayarı toplamaya yönelik bu kılavuzun, normal bir bilgisayar oluştururken de size yardımcı olacağını belirtmekte fayda var.
Dikkat etmeniz gerekenler
PC toplamak mı yoksa hazır PC satın almak mı daha mantıklı?
Diyelim ki bütçenizi hesapladınız, ve neleri karşılayabileceğiniz konusunda daha iyi bir fikriniz var. Böyle bir durumda, kendi bilgisayarınızı toplamanın sizin için en iyi seçim olup olmadığını veya önceden oluşturulmuş bir gaming bilgisayarı satın almanın bütçenize daha uygun olup olmadığını düşünmek zekice bir fikirdir.
Her birinin artıları ve eksileri vardır, bu yüzden bunları aşağıda daha ayrıntılı olarak inceleyelim.
PC toplama
Kendi gaming PC’nizi toplamak oldukça zevkli bir deneyimdir, fakat yine de bunun oldukça yorucu, uğraştırıcı bir iş olduğunu anlamanız gerekiyor. Ayrıca teknoloji konusunda oldukça bilgili olmanız gerekmektedir.
Elbette bu makale ihtiyacınız olan tüm bilgileri içeriyor. Ancak bir oyun bilgisayarı oluşturmak karmaşık bir iştir ve işi tamamlamak için biraz sabırlı olmanız, ve biraz da maharet gerekiyor.
Önceden oluşturulmuş bilgisayarları tam olarak istediğiniz gibi kişiselleştiremezsiniz, ancak kendi PC’nizi toplarsanız makinenizi sınırsız bir şekilde modifiye edebilirsiniz.
Hazır PC
Göreceli olarak teknofobik olan veya kendi bilgisayarını toplamayı göze almak istemeyen herkes için önceden oluşturulmuş oyun bilgisayarlarının kesinlikle en iyi seçenek olduğunu belirtmek istiyoruz.
Hazır bilgisayarları kutudan çıkararak hemen kullanmaya başlamak mümkündür.
Bununla birlikte, önceden oluşturulmuş oyun bilgisayarlarını istediğiniz şekilde modifiye edemezsiniz, ayrıca kendi PC’nizi toplamaktan çok daha pahalıdırlar.
PC toplamak için neler gerekli?
Tahmin edebileceğiniz gibi, bilgisayar toplamak bir dizi parça gerektirir. Burada, oyun PC’nizi doğru bir şekilde bir araya getirmek için gereken araç ve ekipmanların yanı sıra ihtiyaç duyacağınız bileşenlerin her birini ele alacağız.
Araçlar ve aksesuarlar
Çalışma alanınızı ayarlamak ve doğru araçlara sahip olduğunuzdan emin olmak, oyun bilgisayarı toplamanın önemli adımıdır. Kendinizi bilgisayar cerrahı olarak düşünün. Bu nedenle, aşağıdaki araçlara ihtiyacınız olacaktır:
- Çalışma alanı
- Tornavida
- Lateks eldiven
- Antistatik bileklik
- Termal macun
- Basınçlı hava spreyi
Bilgisayar kasası
Bir araya getireceğiniz ve kuracağınız tüm bileşenler, onları iyi bir şekilde koruyacak bir yere ihtiyaç duyar. PC’nizin kasasının devreye girdiği yer burasıdır. Bu göründüğü gibi basit bir adım değildir, bireysel ihtiyaçlarınız için en iyi seçimi yapmak için biraz düşünmeniz gerekebilir.
Önce boyut konusuna bakalım. Seçtiğiniz boyut, içine yerleştirebileceğiniz bileşenlerin boyutunu belirleyecektir ve bu da oyun bilgisayarınızın performansında rol oynar. Her şeyin sorunsuz çalışmasını sağlamak ve aşırı ısınmayı önlemek için kaç tane fan kurabileceğinizi de belirleyecektir. Bilgisayar kasanızın genişleme olasılıklarını da düşünmeniz lazım. Tam bir kule kasası, istediğiniz zaman yükseltme ve yeni bileşenler ekleme olanağı sunar.
Oyun PC’nizin bileşenlerini geliştirip değiştirdikçe küçük kasaların tamamen değiştirilmesi gerekebilir. Tabii estetik de önemlidir. Bilgisayarınızın kasası, yerleştirdiğiniz odada sergilenecektir, bu nedenle, iç tasarım planınızın geri kalanına uyduğundan emin olmak iyi bir fikir olabilir.
PC toplamak için gerekenler
PC toplamak için gerekli bileşenlere ve birtakım araçlara ihtiyacınız olacak. İlk olarak, PC’nizi oluşturacak parçaları seçerken, CPU, RAM, anakart gibi parçaların birbiriyle uyumlu olduğundan emin olmanız lazım.
Çalışma alanınızı ayarladınız, ve hangi boyutta kasaya ihtiyacınız olduğunu biliyorsunuz. Şimdi oyun PC’nizi hayata geçirmek için hangi donanım ve bileşenlere ihtiyacınız olduğuna bakmanın zamanı geldi. İşlerin biraz daha teknik olmaya başladığı yer burasıdır. Ancak, oyun PC’nizde tüm bu bileşenlerin ne yaptığını ve kısaltmalarının ne anlama geldiğini öğrenmek, PC’nizi toplamanın çok daha az göz korkutucu görünmesini sağlayacaktır.
Aşağıda bu bileşenleri tek tek inceleyeceğiz ve her birinin ne yaptığı hakkında size biraz daha ayrıntılı bilgi verirken, karmaşık terimler, jargonlar kullanmamaya çalışacağız.
İşlemci (CPU)
İşlemci veya CPU, aslında bilgisayarın beynidir. CPU, oyun bilgisayarının ekran kartından hemen sonra ikinci en önemli bileşeni olarak kabul edilir. İşlemci kısaca talimatları yürütür.
CPU ile ilgili bilinmesi gereken en önemli üç şey: saat hızı (clock speed), çekirdekler ve thread’lerdir.
Saat hızı, gigahertz (GHz) cinsinden işlem hızının bir ölçüsüdür ve bir çekirdeğin her saniyede kaç döngü gerçekleştireceğini ifade eder. Her işlemci, çekirdeklerden ve thread’lerden oluşur, ve çekirdekler genellikle sisteminizde farklı görevlere atanır. Ayrıca, modern CPU’lar birden çok çekirdeğe sahip olma eğilimindedir, ve bu da aynı anda birden çok görevi verimli bir şekilde gerçekleştirmelerine olanak tanır. CPU ayrıca, esasen CPU çekirdeğinin sanal versiyonu olan thread’lere sahiptir. Thread’ler bir seferde yalnızca tek görevi gerçekleştirebilir, ve çekirdeğe tekabül eder, ancak çekirdeğe göre iki kat daha fazla thread’e sahip bir işlemci “çok thread’li CPU” (multi-threaded CPU) olarak bilinir. Birden çok thread’e sahip bir CPU, aynı talimat türü olmadığı sürece iki programın tek bir CPU çekirdeğinde aynı anda çalışmasını sağlar.
CPU’yu oluşturan temel mimariler sürekli geliştiği için saat hızı ve çekirdek sayıları, aynı nesil işlemcilerde tek gerçek doğrudan performans ölçütleridir.
Anakart
Şimdi ise uyumlu bir anakarta ihtiyacınız var. Düşük ve üst seviye anakartlar arasındaki temel fark, genellikle hız aşırtma (overclocking) kapasiteleri ve üstün özelliklerdir.
CPU’nuzda overclock yapmayı planlıyorsanız:
- Intel CPU’larla bir K serisi işlemciye ve bir Z serisi anakarta ihtiyacınız olacaktır.
- AMD CPU’ların hepsinde overclock yapmak mümkündür, ancak bunun için B veya X serisi bir anakarta ihtiyacınız olacaktır.
Yeni PC yapınızda overclock yapıp yapmayacağınıza karar verdikten sonra, anakartınızın ve kasanızın hangi form faktörü olacağına karar vermeniz gerekiyor. Oyun bilgisayarı için genel anakart boyutları genellikle şunlardır: ATX, MATX veya ITX.
Küçük anakartlarda (ITX en küçüğü, ATX en büyüğüdür), daha az RAM ve PCIe yuvası olur. Mini-ITX boyutlu anakartların daha pahalı olduğunu unutmayın, bu nedenle belirli bir bütçeniz varsa, çoğu mid-tower kasaya uyabilecek ATX veya MATX boyutlarından seçmek isteyebilirsiniz.
Ekran kartı (GPU)
Ekran kartı veya GPU, herhangi bir oyun bilgisayarındaki en önemli ve en pahalı bileşendir.
Oyun için en iyi ekran kartlarına buradan bakabilirsiniz.
Bir GPU’nun nasıl çalıştığını daha iyi anlamak için çok oyunculu bir FPS oyunu oynadığınızı hayal edin. Oyun sırasında CPU, kullanıcıları ve nesneleri izlemekten sorumludur. Ancak ekran kartı bu bilgileri alır ve grafikleri belirlediğiniz çözünürlükte ve ayarlarda işler.
VRAM daha kullanışlı bir ölçümdür, ancak VRAM’in karttan karta değiştiğini belirtmekte fayda var. GDDR5 eski standarttır, ve hala birçok düşük bütçe GPU’ların arasında bulunuyor. Bundan daha düşük ekran kartı almayın. GDDR6, en yeni AMD ve Nvidia kartlarındaki yeni standarttır.
- 4GB VRAM’de, standart dokularla 1080p çözünürlükte yeterli performans,
- 6GB VRAM’de, 1440p’de veya yüksek çözünürlüklü dokularla 1080p çözünürlükte iyi performans,
- 8GB ve üzeri VRAM’de, yüksek kaliteli dokularla VR başlıklarında, 4K ve 1440p çözünürlüklerde iyi performans bekleyebilirsiniz.
Bellek (RAM)
RAM, oyun performansı için üçüncü en önemli bileşen olarak kabul edilir. RAM aslında bilgisayarınızın kısa süreli belleğidir, hızlı ve erişimi kolaydır, ancak geçicidir. PC’nizin aktif olarak kullanılan verileri depoladığı yer burasıdır. Yeterince hızlı RAM işlemci performansınızı arttırabilir, bu konuda ihtiyacınız olandan daha fazlasına sahip olmak israftır.
Yeni PC yapınızda tek kanallı bellek tercih edebilirsiniz, ancak önerimiz çift kanallıdır. Çift kanallı bellek, oyun performansınızı olumlu yönde etkileyebilir, ayrıca bellek çubuklarından biri çalışmayı durdurursa bilgisayarınızı kullanmaya devam edebilirsiniz.
RAM konusunda araştırma yaparken DDR gibi terimlerle karşılaşabilirsiniz. DDR4 olan en son standardı satın aldığınızdan emin olun. RAM’in hızı veya frekansı en önemli faktör olmasa da, AMD’nin en yeni işlemcilerinin hızlı hareket eden bellekten yararlandığı kanıtlanmıştır.
Genel olarak konuşursak, daha fazla RAM, birden fazla uygulamayı rahatlıkla çalıştırabilir ve piyasadaki yeni oyunları sorunsuz kaldırabilir.
- 4GB – Bu, günümüzün minimum RAM miktarıdır. Modern oyunlar ağır olduğu için 4GB yalnızca temel bilgi işlem görevleri için ve ufak oyunlar için uygun olacaktır.
- 8GB – Bugünlerde 8GB belleğe sahip bir oyun bilgisayarı uygun bütçeli olarak kabul edilir. Bu sadece oyun oynamak için iyi olsa da, çoklu görev için pek uygun değildir. Örneğin, çok ağır bir modern oyun oynarken, oyunu durdurup bilgisayarınızda başka bir işlem yapmak istiyorsanız, daha yüksek kapasiteli RAM bunu daha sorunsuz bir deneyim haline getirecektir.
- 16GB – Günümüzde bu miktarda RAM mükemmel kabul edilir. Sisteminizde 16GB RAM olması genel deneyiminizi iyileştirecektir, ayrıca 5-6 sene sonra çıkacak oyunları bile rahatlıkla oynayabileceğinizden kuşkunuz olmasın.
- 32GB – Bu aslında oyun oynamak için ihtiyacınız olandan daha fazladır, video düzenleme işi için uygundur, ancak oyun için israf sayılır.
Depolama (SSD/HDD)
Uygulamalardan ve Word dosyalarından oyunlara kadar her şeyi HDD’lerimizde depolardık, ancak SSD teknolojisinin ortaya çıkmasından bu yana her şey değişti. SSD hareket eden parçası olmayan bir depolama aygıtıdır, ve bilgiler mikroçiplerde depolanarak SSD’yi çok daha hızlı hale getirir.
Yüksek kaliteli depolama için bir SSD alın. SSD’ler daha hızlı, daha dayanıklı ve genellikle daha küçüktürler. Bununla birlikte, HDD’lerden çok daha pahalıdırlar. HDD daha ucuza daha fazla depolama alanı sunar, ancak SSD kadar kaliteli olduğu söylenemez.
Güç kaynağı ünitesi (PSU)
Güç kaynağı ünitesi veya PSU, tahmin edebileceğiniz gibi basit bir şeydir, ve tüm sisteminize güç sağlar. PC yapınız için PSU satın alırken dikkat etmeniz gereken bazı şeyler vardır.
Öncelikle, popüler bir marka seçtiğinizden emin olun. Pek bilinmeyen üreticiler genellikle düşük kaliteli PSU satarlar, elbette ucuz olabilirler, ancak sisteminizin geri kalanını riske atmaya değmez. Bunun için Corsair, EVGA ve SeaSonic gibi markaları öneririz.
CPU ve soğutucu
Overclocking yapmayı planlıyorsanız veya genel olarak CPU’nuzun ve diğer bileşenlerin aşırı ısınmasından endişe duyuyorsanız, ekstra kasa fanlarına yatırım yapmak iyi bir fikir olabilir.
Fan
Kasa fanlarını incelerken göz önünde bulundurmanız gereken üç önemli şey: hava akışı (airflow), RGB aydınlatma ve gürültü. Basitleştirilmiş açıklamaları şöyledir:
- Hava akışı – Bu, fanınızın birincil işlevidir, ve ana soğutma bileşenidir. Fanın hava akışı “CFM” (dakika başı küpsel uzunluk) olarak ölçülür, ve bu sayı ne kadar yüksek olursa CPU’nuzu serin tutmada o kadar verimli olur.
- RGB aydınlatma – Bunun fanınızın soğutma kapasitesi üzerinde pek bir etkisi yoktur, ancak PC kasanıza şık bir aydınlatma efekti ekler. Bununla birlikte, burada ayarlanması gereken ekstra kablolar olması muhtemeldir, bu nedenle gerçekten RGB aydınlatmaya ihtiyacınız olup olmadığını iyice düşünün.
- Gürültü – Doğal olarak, herhangi bir soğutma performansından ödün vermeden fanınızın mümkün olduğunca sessiz çalışmasını istersiniz. Fanınız çok gürültülüyse, oyun deneyiminizi etkileyebilir.
Sıvı soğutma sistemi
CPU’nuzun aşırı ısınmasını önlemeye yardımcı olması için sıvı soğutucu da kullanabilirsiniz. Bunlar hava soğutucularından çok daha pahalıdır ve ayrıca kurulumu ve bakımı çok daha karmaşıktır. Bununla birlikte, soğutma konusunda tartışmasız daha etkilidirler. Çünkü CPU’dan ısıyı dağıtmak için termal iletken olarak su kullanırlar. Yani hava üflemek yerine, aslında ısıyı emerler. Bu, her şeyin her zaman tutarlı bir şekilde serin kalmasına ve önemli ölçüde azaltılmış bir gürültü çıkışına yardımcı olur.
Bazı CPU’ların kendi soğutucuları bulunmaktadır, ancak CPU’nuzda overclocking yapacaksanız, ekstra bir fana veya sıvı soğutucuya ihtiyacınız olabilir.
Çevre birimleri ve işletim sistemi (OS)
Donanımdan sonra, oyun bilgisayarınız için hangi yazılıma ihtiyacınız olduğunu düşünmeniz gerekecek. Bu, donanımınıza güç getiren ve nihayetinde oyunları oynamanızı mümkün kılan işletim sistemidir.
eniyioneri.net sitesinde oyuncu koltukları, gaming monitörleri ve diğer ürünler hakkında detaylı bilgileri bulabilirsiniz.
Mouse ve klavye
Bilgisayarınızı kullanmak için ihtiyaç duyacağınız iki temel harici bileşen vardır: mouse ve klavye. Ancak aralarından seçim yapabileceğiniz birçok mouse modeli olduğu için, gereksinimlerinizi ve oyun tarzınızı göz önünde bulundurmanız gerekiyor.
İşletim sistemi (OS)
Aralarından seçim yapabileceğiniz üç ana işletim sistemi mevcuttur. Kişisel tercihler ve geçmiş deneyimler hangisini seçeceğinizi belirlemede büyük rol oynayacak olsa da, son kararınızı vermeden önce her birini araştırmak iyi bir fikirdir.
Windows
Bu işletim sistemi, oyun bilgisayarları söz konusu olduğunda, tartışmasız en popüler olanıdır. Popülerliğinin nedenlerinden biri, son derece kullanıcı dostu arayüzüne sahip olmasıdır. Windows’un kurulumu ve kullanımı kolaydır. Ayrıca harika FPS puanına da sahiptir, bu nedenle seçtiğiniz GPU ile en yüksek kaliteli grafiklere sahip olursunuz.
Oyun bilgisayarı için bugüne kadar bulabileceğiniz en iyi Windows yazılımı Windows 10’dur. Yalnızca binlerce oyuna erişmenizi sağlayan yerleşik bir mağazaya sahip olmakla kalmaz, aynı zamanda PC ve konsol kullanıcıları arasında sohbet olanağı sağlayan Xbox uygulamasıyla birlikte gelir.
macOS
Oyun deneyiminden ziyade inanılmaz görseller arıyorsanız o zaman macOS’u tercih edebilirsiniz. Yine de, virüs koruması söz konusu olduğunda Mac işletim sistemleri belki de en etkili olanlardır. Oyun konusunda ise size Windows ile aynı etkileşimli özellikleri sunmazlar, zaten bu işletim sisteminde oynayabileceğiniz adam akıllı oyunların sayısı da çok azdır. Ayrıca Windows’ten daha pahalıdır.
Linux
Ne yazık ki bu destansı işletim sistemi, Windows ve macOS kadar popüler değildir. Daha önce hiç Linux kullanmadıysanız, özellikle yeni beceriler edinme konusunda pek istekli değilseniz sık sık stres altında terlersiniz. Ancak, indirmesi ve yüklemesi ücretsiz olduğu için ufak bir bütçeyle PC toplamak isteyen herkese Linux tabanlı Ubuntu’yu tavsiye ederiz, zaten Steam’de Ubuntu üzerinde çalışabilen oyunların sayısı hızla artmaktadır.
Peki, hangi işletim sistemi en iyisidir? Oyun söz konusu olduğunda Windows’ten şaşmayın. Windows’un etkileşimli özellikleri ayrıca çok oyunculu oyunlar için mükemmeldir.
Monitör
PC’niz için monitör aşırı önemli değildir, ancak paranızı boşa harcamamanızı sağlayacak birkaç mantıklı öneride bulunabiliriz. Örneğin, 7,000 TL bütçeli bir sistem için 4K, 144Hz’lik bir monitör satın almak iyi bir fikir değildir.
- 6,000 TL ve altı PC’ler için 1080p/60Hz monitör,
- 8,000 TL – 10,000 TL arasındaki PC yapıları için 1080p/144Hz veya 1440p/60Hz monitör,
- 15,000 TL – 25,000 TL arasındaki PC yapıları için 1080p/144Hz/240Hz veya 1440p/144Hz monitör,
- 30,000 TL ve üzeri PC’ler için 1440p/144Hz/240Hz veya 4K/60Hz monitör almanız mantıklı olacaktır.
Overclock nedir?
Overclocking ya da hız aşırtma tam olarak ne anlama geliyor? Biraz daha detaylı açıklamamıza izin verin. Basitçe söylemek gerekirse, hız aşırtma, bilgisayarınızın CPU’sunu varsayılan saat hızının üzerine çıkarmak anlamına gelir, ve bunu yaparak, ona daha hızlı çalışma kapasitesi sağlamış olursunuz.
Ancak oyun PC’nizi gerçekten overclock etmeniz gerekiyor mu?
Yüksek saat hızına sahip CPU seçtiyseniz, hız aşırtma yapmanıza gerek kalmayacaktır. Ancak, düşük bütçeli bilgisayarınızın biraz daha hızlı çalışmasını istiyorsanız overclocking iyi bir seçenek olabilir.
Ancak overclocking konusunda akılda tutulması gereken şey, bu işlemin bilgisayarınızın ürettiği ısı miktarını arttırmasıdır. Bu nedenle, CPU’nuzun performansını arttırırken, sisteminize ekstra soğutucular eklemeniz gerekecektir.
Ayrıca birçok CPU’nun, overclocking’i engelleyen kilitli çarpanlara sahip olduğunu da belirtmekte fayda var. Dolayısıyla, overclock yapmak istediğinizden gerçekten eminseniz, bu korumalara sahip olmayan CPU’lardan almanızı öneririz.
Sitemizde ayrıca önceden oluşturulmuş en iyi oyun bilgisayarını satın almaya yönelik kılavuzlar da bulunmaktadır.
